HOLY WEEK SPECIAL

HOLY WEEK SPECIAL

Ang Semana Santa ay nakaugalian na ng mga Pilipino. Ito ay pinangungunahan ng Simbahang Katoliko na idinaraos taon-taon. Ayon kay Marijel Paca-anas, “bilang miyembro ng simbahang katoliko, naging parte na ng aming pamilya ang magdiwang ng semana santa at ang magnilay-nilay sa panahong ito. Ito ang mahahalagang araw na kung saan tayo ay tinubos nang ating Panginoong Hesukristo mula sa mga kasalanang ating ginawa. Panahong dapat nating bigyan ng halaga dahil sa kanyang pagsasakripisyong ginawa para sa ating lahat.”    

Dagdag pa niya, “mula Lunes hanggang Miyerkules Santo nagkakaroon ng pakumpisal sa mga simbahan na isinasagawa mula alas-otso hanggang alas-diyes ng umaga.

Bilang pagsasabuhay ng mga pangyayari noon bago mamatay si Kristo upang matubos tayo mula sa mga kasalanang ating ginawa, may labindalawang kalalakihan ang pinili sa aming lugar upang kumatawan sa labindalawang disipulo ni Kristo.”

Ito ay nagpapakita na ang ating panginoong Hesukristo ay mapagkumbaba at ‘di kailanman naging gahaman sa kapangyarihang mayroon siya. Kaya ang pagpapakumbaba ay siyang dapat din nating gawin.

Ang araw naman ng Biyernes (Biyernes Santo) isinadula ang huling hapunan o Last Supper kabilang ang pari (bilang si Kristo) at ang 12 apostoles. Ipinapakita nito ang huling hapunan ni Kristo bago siya namatay. Pagkatapos ay ang “Vigil” na kung saan ang mga miyembro ng simbahang katoliko ay nagkakaroon ng kanya-kanyang skedyul kung kalian sila magbabantay sa patay na katawan ni Hesukristo. Ito ay nagsimula ng alas-7 hanggang alas-12 ng hating gabi at ito ay sinasabayan ng pag-rorosaryo.

Sa araw ng Sabado (Sabado de Gloria) ng madaling araw isinasagawa naman ang “Station of the Cross.” Nagkakaroon ng “prosisyon” kung saan sa bawat estasyon na mapupuntahan ay humihinto at lumuluhod at may binabasa ang isa sa mga apostoles sa kung ano ang nangyari kay Hesukristo sa estasyong iyon (pagsasadula sa mga nadaanan o napuntahan ni Hesukristo bago siya makarating sa lugar kung saan siya ipapako). Kinagabihan naman ng Sabado ay ang pagbasbas ng kandila at tubig at ang “pagsugat” ang muling pagkabuhay ng Panginoong Hesukristo. Pagkatapos ng misa (madaling araw na) ay nagkaroon ng pagsasadula sa pagkikita ni Hesus at Birheng Maria. Nagkaroon ng prosesyon (hiwalay ang mga lalaki at babae; nakaitim ang mga babae at nakaputi naman ang kalalakihan) magtatagpo ang kanilang landas sa isang lugar at doon na magpupugay ang lahat sabay ng pag-awit ng mga anghel (kinabibilangan ng mga batang babae na pinili sa lugar upang kumatawan sa mga anghel) sabay ng pagsboy ng mga bulaklak. Ito na ang itinatawag na “Easter Sunday.” Pagkatapos nun ay nagkaroon ng pakain at paghahanap ng mga “easter eggs” at ang makakita ng mga ito ay may premyo. Kinaumagahan ay pagligo sa dagat bilang parte ng kasiyahan.

Lahat ng iyon ay naging parte na ng Kultura ng mga Katoliko sa aming lugar na isinasagaw sa aming lugar sa tuwing kasagsagan ng Semana Santa. Ito ang tamang panahon (pero nga dapat araw-araw) upang matuto tayong magpasalamat sa panginoon at pagsisihan ang lahat ng ating mga nagawang kasalanan.

Ayon naman kay Isaac O. Obse, “Ang pagdiriwang ng Semana Santa o Mahal na Araw sa bayan ng Alangalang ay naaayon sa mga kaugalian at tradisyon. Batay sa aking na obserbahan, sa pagdiriwang nito ay kaakibat ang mga kaugaliang mag ‘’Pu-asa’’ o ang hindi pagkain ng karne at pagsakripisyo ng mga bagay na kinaugalian at sa halip ay manalangin at puriin ang Panginoong Mahal. Sa halip na kumain ng karne ay mga tao ay kumakain lamang ng mga rootcrops, ginataan o kung maaari ay tubig lamang. Sa buong linggo ng pagdaraos, kinaugalian ang pagkakaroon ng ‘’Station of the Cross’’ kung saan dito ipanapakita ang paghihinagpis at sakripisyo ni Hesukristo bilang pagtubos sa ating mga kasalanan. Kasabay ng pagdaraos na ito ay ang pagkakaroon ng Film Showing sa araw ng Good Friday at Black Saturday. Sa araw ng Biyernes o kung tawaging Good Friday ay ginaganap ang Siyete Palabras o The Last Seven Words of Jesus Christ. Nagkakaron din ng paghalik sa imahi hi Hesukristo tuwing pagkatapos ng misa. At ang iba na man ay nagpupunta sa bukid ng Palo upang doon mag-Station of the Cross. Halos lahat ng tao sa linggong ito ay bakante sa trabaho upang mag pahinga at upang magsimba sa araw-araw na misa. Sa pagdating ng huling araw ng Semana Santa na kung tawagin ay Linggo ng Pagkabuhay ni Hesukristo ay maraming tao ang pumupunta sa simbahan upang ipagbunyi ang kanyang pagkabuhay. At kaakibat sa araw na ito ay ang pagkakaroon ng family bonding kung saan ang pamilya ay pumupunta sa dagat o kaya swimming pool.

Batay naman sa obserbasyon ni Rosemarie V. Balute, na sa tuwing idinaraos ang Semana santa sa kanilang lugar ay nagkakaroon ng ibat ibang mga gawain tulad ng; pagbisita Iglesia, pag-akyat sa bukid para mag-station of the cross at higit sa lahat dapat ang lahat ng miyembro ng pamilya ay nasa loob ng bahay lang. Dagdag pa niya, ang kultura ay nag-iiba sa paglipas ng panahon. Kung dati mayroong istriktong pagsunod sa mga paniniwalang ito katulad ng hindi pagkain ng karneng baboy tuwing biyernes santo at bawal maligo tuwing huwebes at biyernes santo. Sa tuwing sasapit ang linggo ng pagkabuhay ay naliligo sa dagat ang kanilang pamilya at sila rin ay nagdiriwang dahil nabuhay muli ang ating poong maykapal mula sa pagsasakripisyo niya para tayo matubos sa ating mga kasalanan. Basi sa kanyang nasaksihan at naranasan, habang sila ay lumalaki unti-unting nawawala ang mga kasanayang ito sa kanilang pamilya. Ani niya, ito ay dahil daw sa mga nagdadagdag na kaalaman ay napapalitan ang mga paniniwalang ito ng bago at hanggang nakasanayan na.

Batay naman kay Louie Jay C. Adenit, ang Semana Santa ay ipinagdiriwang ng mga Katoliko taon-taon upang ibalik-tanaw ang mga Sakripisyo na siyang nagsalba sa ating lahat. Isa lang ito sa mga tradisyon na ginagampanan ng mga Katoliko dito sa Pilipinas ngunit sa kada probinsya o lugar dito ay may sariling pamamaran ang mga tao sa pag-gunita nito pero hindi naman mawawala ang tunay na kahulugan ng tradisyon.

Sabi niya, sa may Taft Eastern, Samar, ang lugar ng kanyang lolo’t lola ay simple lamang ang pagdiriwang ng Semana Santa. Kagaya ng karamihan ay may Estasyon ng Krus o "Via Crucis" na kung saan ay lilibutin ang lugar at hihinto kada estasyon at luluhod at sasabat sa dasal hanggang sa makarating sa simbahan. Ginagawa ito pagkatapos ng misa sa umaga.

Dagdag pa niya, ang natatanging paniniwala ng lugar na ito sa tuwing Biyernes Santo ay ang hindi kakain ng karne nang kung anong hayop. Ang tanging kinakain lang sa buong araw ay "ginat-an" o isang klase ng pinatamis na lugaw na may iba't ibang sangkap tulad saging, kamote, kamoteng-kahoy, gabi na linagyan nang sago at gulaman. Dinadami nila ang pagluluto dahil kakainin nila ito buong maghapon at binabahagi sa kapitbahay at sila naman ang magbibigay bilang kapalit. Kaya sa bawat hapag nila ay may iba't ibang kulay ng ginat-an na sapat sa isang pamilya para kainin sa maghapon.

Nagiiba-iba man ang paraan sa pagdaraos ng Semana Santa, hindi pa rin maipagkakaila na iisa lang ang ating sinusunod na kultara, tinatawag itong sub-culture. Iisang paniniwala nag-iiba lang ng paraan kung paano ito isinasagawa. Ang importante ay batid natin na ang paggugunita ng semana santa ay ang panahon kung saan binibigyan natin ng kahalagahan ang pagsasakripisyong ginawa ng ating panginoong Hesukristo upang matubos tayong lahat sa mga kasalanang ating ginawa.